Το Πεντάγραμμο

Το Πεντάγραμμο αποτελείτε από πέντε οριζόντιες,παραάλληλες και ίσιες γραμμες ,      ενώ οι αποστάσεις που σχηματίζουν οι πέντε γραμμές είναι τέσσερις και ονομάζονται διαστήματα.

Τις γράμμες και τα διαστήματα του πενταγράμμου,τα μετράμε από κάτω προς τα επάνω. Όλα τα σημεία στίξης »δηλαδή τα γράμματα της μουσικής» γράφονται ή πάνω ή κάτω ή γύρω απο αυτό.

Οι Νότες ή Τα Φθογγόσιμα είναι επτά και έχουν τα εξής ονόματα: Ντο,Ρε,Μι,Φα,Σολ,Λα,Σι,  και γράφονται ή πάνω ή κάτω ή γύρω απο το πεντάγραμμο.

Για να γράψουμε νότες πάνω και κάτω από το πεντάγραμμο χρησιμοποιούμε τις βοηθητικές γραμμές

Τα Κλειδία

Για να μπορέσουν οι νότες να γραφούν σωστά στο πεντάγραμμο πρέπει απαραίτητα στην αρχή κάθε πενταγράμμου να υπάρχει το σημείο στίξης το οποίο ονομάζουμε Κλείδι. Το Κλείδι είναι υπεύθυνο για το όνομα και το ύψος κάθε νότας .Χωρίς το κλείδι οι νότες δεν έχουν ονομασία.

Τα είδή των Κλειδιών είναι τρία :

• Το Κλείδι του ΣΟλ
• Το Κλειδί του Φα
• Το Κλειδί του Ντο

Το κάθε κλειδί εξυπηρετεί τις ανάγκες μιας ορισμένης ομάδας μουσικών οργάνων, η οποία έχοντας κοινά χατακτηριστικά χρησιμοποιεί το ίδιο κλειδί.

Το κλειδί του Σολ στη δεύτερη γραμμή είναι το κλειδί το οποίο χρησιμοποιείται από τα περισσότερα μουσικά όργανα .Αυτά έχουν σαν χαρακτηριστικό τους γνώρισμα το υψηλό τονικό ύψος.Γράφεται στη δεύτερη γραμμή του πενταγράμμου ,και την ονομασία την πέρνει από την νότα που κάθετε στη δεύτερη γράμμη δηλάδη το Σολ. Παίρνοντας σαν βάση τη νότα Σολ καθορίζουμε το όνομα και για τις υπόλοιπες νότες.

Το κλειδί του Φα στη τέταρτη γραμμή είναι το κλειδί το οποίο χρησιμοποειταί απο τα μουσικά όργανα που έχουν χαρακτηριστικό τους γνωρισμα το χαμηλό τονικό ύψος. Γραφεται στην τέταρτη γραμμή του πενταγράμμου ,ονομάζοντας την νότα που περνάει πάνω από αύτη την γραμμή Φα. Παίρνοντας λοιπόν σαν βάση την Φα καθορίζουμε το όνομα και για τις υπόλοιπες νότες.

Το κλειδί του Ντο στη τρίτη γραμμή  και τέταρτη είναι το κλειδί το οποίο χρησιμοποειταί απο τα μουσικά όργανα βιολοντσέλο,το φαγκότο και το τρομπόνι.

• Ο μαθητής αρχικά θα πρέπει πρώτα να μάθει να διαβάζει τις νότες στο κλειδί το  Σολ και έπιτα στα άλλα κλειδιά .

 

Μουσική έκταση 

Μουσική έκταση ονομάζουμε το σύνολο από νότες που πατάγει ένα οποιδέιποτε μουσικό όργάνο ή ανθρώπινη φωνή , απο την χαμηλότερη έως την ψηλότερη νότα .Την μουσική έκταση την  μετράμε σε Οκτάβες.

Οκτάβα ονομάζουμε το σύνολο οκτώ συνεχόμενων φθόγγων , όπου ο πρώτος και ο όγδοος φθόγγος έχόυν το ίδιο όνομα αλλά διαφορετικό ύψος . Ο όγδοος φθόγγος είναι ταυτοχρόνως και ο πρώτος της επόμενης οκτάβας. Οσες περισσότερες οκτάβες έχει ένα μουσικό όργανο τόσο μεγαλύτερη μουσική έκταση έχει.